Wspaniała polska jesień to czas w którym czyścimy budki lęgowe dla ptaków. Budki lęgowe zawieszone w ogrodzie to praktyczna pomoc ptakom, które tracą swoje naturalne miejsca lęgowe. Zakup i powieszenie budki to sprawa niezbyt czasochłonna i niewymagająca zaangażowania. Dlaczego nie należy się martwić o to, osoby zapracowane czy mające mnóstwo obowiązków będą miały mnóstwo pracy związanej z takimi miejscami lęgowymi. W zasadzie trzeba poświęcić im uwagę tylko raz w sezonie, kiedy należy je wyczyścić budki po zakończeniu okresu lęgowego.
Dlaczego czyścimy budki lęgowe dla ptaków – czy to jest ważne?
Podczas przygotowywania skrzynki do lęgu czyli budowy gniazda, ptaki znoszą do budki lęgowej mnóstwo materiału organicznego. Do budowy gniazda służą ptakom najczęściej:
- mech;
- elementy roślin;
- sierść;
- pierze.
Materiał ten łączy się w czasie użytkowania budki przez ptaki z ich odchodami. Taka mieszanka powstająca w warunkach dużej wilgoci i dość wysokiej temperatury prowadzi do ogromnego ryzyka mnożenia się bakterii, grzybów i pasożytów. W budkach dla ptaków często rozwijają się kolonie pcheł i wszołów, a nawet bytują w nich kleszcze. Te wszystkie patogeny są niebezpieczne dla ptaków, szczególnie tych nowo wyklutych. Jeżeli budka co roku nie zostanie wysprzątana, zainfekowane mogę zostać także osobniki, które zasiedlą ją w przyszłym sezonie. Ponadto narażone na patogeny są także te ptaki, które wykorzystują skrzynkę lęgową na miejsce do przezimowania. Trzeba pamiętać, że takie gatunki jak sikorki, wróble czy mazurki nie odlatują na zimę do ciepłych krajów, więc potrzebują schronienia na zimowe noce. Dlatego budkę po wyczyszczeniu należy zawiesić ponownie.
Kiedy czyścimy budki lęgowe dla ptaków?
Budki dla ptaków czyścimy w ściśle określonym terminie. Nie wolno robić tego o dowolnej porze roku. Niewiedza w tym względzie może nawet przyczynić się do załamania prawa zakazującego niszczenie miejsc lęgowych, mimo że chcemy wyczyścić budki w dobrej wierze. Należy więc pamiętać, że robi się to po zupełnym zakończeniu okresu lęgowego, to jest w terminie od 16 października do końca lutego. Warto to jednak zrobić niezwłocznie w połowie października ze względu na wspomniane wcześnie ptaki, które wykorzystują budki lęgowe jako miejsca do przezimowania. Będą one miały wtedy czyste i bezpieczne, czyli pozbawiona chorobotwórczych patogenów schronienie.
Luty – najlepszy miesiąc w jakim czyścimy budki lęgowe dla ptaków
Jeżeli budka dla ptaków nie zostanie wyczyszczona przed zimą, należy to zrobić koniecznie w lutym, ponieważ niektóre ptaki zaczynają sezon lęgowy dość wcześnie. Szczególnie dotyczy to ptaków drapieżnych, takich jak sowy, które przygotowują się do sezonu lęgowego jeszcze pod koniec zimy ze względu na to, że nie muszą czekać na to, aż pojawi się wiele owadów, niezbędnych do wykarmienia potomstwa. Poza wspomnianym okresem wszelkie gniazda podlegają ścisłej ochronie prawnej.
Czyścimy budki lęgowe dla ptaków – pytanie do ornitologa ornitologa
Czyszczenie skrzynek lęgowych dla ptaków stanowi niezwykle ważny element dbania o zachowanie sztucznych miejsc lęgowych jakimi są właśnie budki. W budce lęgowej po sezonie lęgowym znajduje się nie potrzebna już ptakom wyściółka gniazda w której mogą znajdować się różnego rodzaju pasożyty szkodliwe dla ptaków. Należy więc pamiętać, że domki dla ptaków czyścimy po zakończeniu okresu lęgowego, to jest w terminie od 16 października do końca lutego.
Michał Dworak | PtasiDom.com
Jak czyścimy budki lęgowe dla ptaków?
Należy wyposażyć się w grube gumowe rękawiczki, by dłonie nie miały kontaktu z bakteriami i pasożytami. Poza tym praca w rękawiczkach idzie znacznie sprawniej. Zasadniczą jej częścią jest mechaniczne usunięcie całego gniazda, co najwygodniej robić rękoma. Pozostałości wymiata się niewielką wygodną miotełką lub po prostu usuwa wilgotną szmatką z mikrofibry, która ze względu na swoje właściwości pozwala także na doczyszczenie miejsc z bardziej opornymi zabrudzeniami. Bardzo wygodnym rozwiązaniem do czyszczenia wnętrza domku lęgowego jest użycie specjalnych grabek. Można także użyć szorstkiej strony gąbki do zmywania.
Dowiedz się czego nie robić podczas czyszczenia budek lęgowych?
W żadnym wypadku do czyszczenia budki lęgowej nie należy używać detergentów, których zapach będzie drażnił ptaki i może nawet spowodować, że budka nie zostanie zasiedlona w kolejnym sezonie. Do dokładnego wyczyszczenia można użyć jedynie odrobiny spirytusu dodanego do wody. Dobrym sposobem na pozbycie się patogenów jest także opalanie wnętrza budki po uprzednim zastosowaniu denaturatu. Co prawda niektórzy specjaliści mówią, że nie ma potrzeby tego robić, ponieważ wszystkie bakterie i pasożyty giną zimą na mrozie, ale biorąc pod uwagę coraz lżejsze zimy, warto wziąć taki zabieg pod uwagę.
Pewni znawcy tematu ptaków opowiadają się również za tym, że nie ma sensu co sezon czyścić budek lęgowych, ponieważ wystarczy robić to co kilka lat. Biorą przy tym pod uwagę, że po kilku latach warstwa materiału gniazdowego jest już tak wysoka, że grozi to wypadnięciem jaj czy piskląt, które znajdują się znacznie bliżej otworu wlotowego. Przekonują oni, że po jednym roku warstwa ta nie jest jeszcze tak wysoka. Trzeba jednak pamiętać, że czyści się budki lęgowe głównie ze względu na ochronę zdrowia ptaków, dopiero zaś w drugiej kolejności zwraca się uwagę na wysokość warstwy.
Co zrobić po wyczyszczeniu budki?
Należy ją zawiesić z powrotem, oglądając ją uprzednio dokładnie i sprawdzając czy nie ma żadnych oznak zniszczenia. Uszkodzone deseczki trzeba wymienić. Przy ponownym wieszaniu trzeba koniecznie upewnić się, czy budka jest solidnie przymocowana. Tylko stabilnie wisząca skrzynka zachęca ptaki do jej zajmowania i wyprowadzania lęgów. Ważna kwestia wiąże się z budkami wiszącymi na pniach drzew. Co roku drzewa przyrastają na grubość i może się okazać, że budka, która w poprzednim sezonie wisiała stabilnie, tym razem potrzebuje dłuższego mocowania. Wysprzątane i ponownie zawieszone budki będą czekać na ptaki skrywające się w nich zimą lub na nowy sezon.
Jeżeli interesujesz się tematyką ochrony ptaków, lubisz je obserwować a budce lęgowej, która została przez Ciebie wywieszona nie została zasiedlona przez ptaki. Zapoznaj się koniecznie z naszym wpisem “Jak zachęcić ptaki do lęgów na mojej działce? Dowiedz się jak zwabić ptaki do budki lęgowej oraz które gatunki ptaków przystępują drugi raz do lęgu” W bazie wiedzy znajdziesz również inne ciekawe wpisy o ptakach. Miłej lektury 🙂
Tekst, fot. | PtasiDom.com | Budki lęgowe dla ptaków
