Czy sąsiedztwo ptaków jest uciążliwe – FAKTY i MITY

Obiegowe opinie na temat pytania czy sąsiedztwo ptaków jest uciążliwe sprawiają, że część mieszkańców miast jest negatywnie nastawiona do kompensacji przyrodniczej, której zasadniczym celem jest sprawienie, że populacja danego gatunku nie będzie się zmniejszać.

Część mieszkańców miast jest negatywnie nastawiona do kompensacji przyrodniczej, której zasadniczym celem jest sprawienie, że populacja danego gatunku nie będzie się zmniejszać. Prawidłowo wykonana kompensacja przyrodnicza utraconych miejsc lęgowych sprawi że zostaną zasiedlone przez ptaki. Oczywiście tylko częściowo pewne utarte twierdzenia są prawdą. Jak rzeczywiście wygląda ta kwestia uciążliwego sąsiedztwa ptaków. Poznaj fakty i mity na temat ptaków gatunków żyjących i zasiedlających bloki.

Czy wszystkie ptaki brudzą dachy, elewacje czy chodnik?

Zasadniczo do takich gatunków można zaliczyć gołębia i jaskółkę oknówkę oraz szpaka. Te trzy ptaki pozostawiają odchody w pobliżu swoich gniazd i czynią to w naprawdę dużej ilości. Nic dziwnego, że nie są pożądanym towarzystwem w blokach, a gołębie także na skwerach i rynkach. Gołębie są przywiązane do miejsca gniazdowania jakim w mieście są otwory w budynkach, ale nie węższe niż o średnicy 10 cm. Łatwo więc spowodować, że gołąb nie będzie mógł gniazdować w danym obiekcie, zwężając te otwory. Wtedy inne ptaki, niebrudzące, będą mogły wykorzystać te miejsca na założenie gniazda. Należy jednak bezwzględnie pamiętać, że prace związane ze zmniejszeniem średnicy otworów w budynkach wolno wykonywać jedynie poza sezonem lęgowym i po upewnieniu się, czy w danym miejscu nie bytują ptaki, które mogłyby zostać uwięzione. W tym celu najlepiej zlecić profesjonalną ekspertyzę ornitologiczną.

Rozwiązaniem na problem brudzącej oknówki są półki lęgowe dla jaskółki, które są  między innymi formą kompensacji przyrodniczej, która musi zostać wykonana po usunięciu uciążliwego gniazda. Takie działania można podjąć jedynie po uzyskaniu zgody regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Półkę można też zamontować pod gniazdem już istniejącym. Wtedy odchody będą się zbierać właśnie tam. Generalnie problem z oknówką nie jest aż tak nasilony w porównaniu z gołębiami, ze względu na to, że ta jaskółka przebywa w gnieździe brudząc jedynie przez kilka tygodni w roku.

Pozostałe gatunki żyjące w mieście nie stwarzają takiego problemu.

Czy sąsiedztwo ptaków jest uciążliwe – czy ptaki hałasują?

Czasem można usłyszeć takie opinie. Trzeba jednak spojrzeć prawdzie w oczy, że daleko bardziej uciążliwe są hałasy dobiegające od sąsiadów czy z ulicy. To prawda, że niektóre ptaki są bardziej rozkrzyczane niż inne, jako przykład można podać kawki (dla przypomnienia ptaki te zasiedlają budkę lęgową typu D). Z kolei inne gatunki wiosną nawet przed świtem rozpoczynają swój koncert, jednakże dzieje się to tak naprawdę przez kilka tygodni w roku. W pozostałym okresie aktywność głosowa ptaków jest umiarkowana i warto szukać w niej raczej przyjemności niż czegoś, co jest niemiłe dla ucha.

Pytanie do ornitologa – Czy sąsiedztwo ptaków jest uciążliwe?

Jak to się czasem zdarza mamy zarówno zwolenników jak i przeciwników sąsiedztwa ptaków żyjących w blokach. Możemy wyróżnić potocznie zwane ptaki brudzące i nie brudzące. Do gatunków ptaków brudzących zaliczyć możemy jaskółki (oknówki oraz dymówki), szpaki, gołębie – sąsiedztwo tych ptaków może być dosyć uciążliwe ze względu na odchody jaki pozostają w najbliższym otoczeniu gniazda. Przedstawicielem ptaków niebrudzących jest jerzyk Apus apus. Ptak ten wszystkie potrzeby fizjologiczne załatwia poza gniazdem i zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz gniazda jerzyków niema zabrudzeń od odchodów. Są to ptaki czyste nie zostawiające śladów ani na budce lęgowej ani na elewacji budynku w którym maja gniazdo.
 
Przypominam sobie telefon od Pani, która zadała mi pytanie Jak mam się pozbyć jerzyków?, kupiłam mieszkanie i nad moimi oknami latają jerzyki podlatują do okna i piszczą. Nie chcę ich mieć. Jak mogę się pozbyć sąsiedztwa tych uciążliwych ptaków”

W odpowiedzi wyjaśniłem że ptaki te są po pierwsze czyste, nie zostawiają żadnych śladów, nie zabrudzą okien ani parapetów. Po drugie ogromnym plusem ich sąsiedztwa jest fakt że zjadają komary więc nie będą one przeszkadzały lokatorom. Nie można mieć więc lepszych sąsiadów niż pożyteczne jerzyki. Po części udało mi się przekonać rozmówcę a po części wiem (informacja uzyskana od administracji osiedla), że Pani po prostu przyzwyczaiła się do widoku latających jerzyków. A z czasem nawet je polubiła ?

A co z przenoszeniem chorób. Czy ptaki mieszkające w naszym sąsiedztwie przenoszą choroby?

To prawda, że ptaki chorują i mają pasożyty. Nie ma jednak żadnego powodu, by obawiać się zarażenia taką chorobą odzwierzęcą, zwłaszcza, że na co dzień nie mamy żadnych bezpośrednich kontaktów z ptakami. Ponadto takie ryzyko niweluje się praktycznie do zera, jeżeli przestrzega się podstawowych zasad higieny w kwestii mycia rąk jeżeli dotknęło się ptaka czy jego odchodów. Nie wolno także zbliżać się do martwego ptaka.

Zatykanie otworów wentylacyjnych

Taki problem, faktycznie nieco uciążliwy, sprawiają jedynie kawki, które z upodobaniem gniazdują w takich otworach. W czasie prac budowlanych lub remontowych, w harmonogramie dostosowanym do trybu życia ptaków i ich sezonu lęgowego. Jest czas dla inwestora na zakratowanie otworów wentylacyjnych, nim jeszcze zdąży się tam zagnieździć jakakolwiek kawka.

A co zrobić, jeżeli już takie gniazda się tam znajdują. Dla bezpieczeństwa należy je usunąć, ale trzeba pamiętać o działaniach zgodnych z prawem. Przede wszystkim potrzebna jest zgoda regionalnego dyrektora ochrony środowiska (RDOŚ). Po drugie opinia ornitologa, która pozwala się upewnić, czy w danym otworze nie znajdują się ptaki. Ponadto takie usunięcia gniazda można wykonać tylko poza sezonem lęgowym. Konieczne jest także zapewnienie kompensacji przyrodniczej w postaci wywieszenia odpowiedniej ilości budek. Budki lęgowe dla kawki o wielkości i parametrach odpowiednich dla tego gatunku.

Przy minimum wysiłku i starań można sprawić, że sąsiedztwo ptaków nie będzie w żaden sposób uciążliwe. Zaś jedynie przyjemne i korzystne zarówno dla nas jak i dla ptaków. Słuchanie ptasich koncertów wiosną czy też obserwowanie buszujących ptaków w karmniku, kiedy przyjdzie mróz. Jest jedną z najbardziej relaksujących i darmowych przyjemności.

Wieszanie budek lęgowych po zakończonym remoncie elewacji

Jeżeli na nieruchomości są gniazda ptaków to taki obiekt jest dla tych ptaków siedliskiem i jest prawnie chroniony. Nie znaczy to jednak, że takiej elewacji nie można poddać remontowi. Wręcz przeciwnie prace takie są korzystne zarówno gospodarczo jak i dla środowiska (poprawa energooszczędności budynku). Jednakże, żeby prace remontowe nie zostały przeprowadzone w nieodpowiedni sposób powinny być prowadzone pod nadzorem ornitologicznym. Po zakończeniu remontu elewacji zgodnie z prawem należy przeprowadzić kompensację przyrodniczą w postaci wywieszenia budek lęgowych. Zgodnie z zasadami projektowania kompensacji przyrodniczej budki dla ptaków wiesza się możliwie blisko miejsca w którym ptaki mieszkały przed remontem. Jeżeli jest z jakichś przyczyn niemożliwe np. nie pozwalają na montaż kwestie techniczne. Lokalizacja miejsc jest wskazywana w innym miejscu. Ornitolog projektujący lokalizację budek lęgowych bierze pod uwagę poniższe parametry:

• biologię życia danego gatunku,
• lokalizację gniazd jakie zostały zinwentaryzowane podczas wykonywania opinii ornitologicznej,
• nie umieszczanie budek nad oknami oraz nad drzwiami,
• nie umieszczanie domków dla ptaków nad balkonami oraz tarasami,
• bezpieczeństwo montażu,
• bezpieczeństwo publiczne.
  
  Często zdarza się, że mieszkańcy bloku w którym montowane są budki lęgowe. Zwracają się z prośbą o montaż budek jak najbliżej ich okna lub u nich na balkonie. Chcą bowiem żeby jerzyki i inne ptaki mieszkały blisko nich.

Lokalizacja skrzynek lęgowych po termomodernizacji kamienicy

Podobnie jest również z lokalizacją skrzynek lęgowych po zakończeniu prac termomodernizacyjnych. Zasadniczą różnią w tym przypadku mogą być kwestie techniczne. Podczas termomodernizacji warto zaplanować montaż domków lęgowych w sposób podtynkowy. To znaczy, że budki lęgowe montujemy bezpośrednio do budynku a następnie obudowujemy je warstwą ocieplenia. Licując je z elewacją w taki sposób, że na elewacji widoczny jest tylko niewielki otwór wlotowy do skrzynki lęgowej. W przypadku dudki lęgowej dla jerzyka jest to 35 x 60 mm wielkości otworu wlotowego. W taki sposób zlokalizowane i zamontowane budki lęgowe nie są uciążliwe dla mieszkańców bloku. Zdarza się, że na danym obiekcie montuje się np. 150 sztuk budek dla ptaków. W takich przypadkach jako najodpowiedniejszą lokalizację skrzynek lęgowych wybiera się szczytowe ściany budynku.

Czy mogę zamontować budkę dla jerzyka na balkonie, czy sąsiedztwo ptaków mieszkających na balkonie jest uciążliwe?

Sąsiedztwo ptaków pożytecznych i nie brudzących to wspaniała sprawa. Nie tylko za sprawą zjadania przez ptaki komarów i innych uciążliwych owadów ale również na uwagę zasługuje aspekt edukacyjny. Możebny z bliska obserwować ptaki mieszkające u nas na balkonie. Bardzo ciekawą opcją jest również montaż budki lęgowej dla jerzyka z roślinami na dachu. Wówczas oprócz obserwacji mieszkających w skrzynce ptaków mamy możliwość zarówno podziwiać ptaki jak i rosnące na dachu budki rośliny. Doskonale nadają się do tego celu sukulenty ponieważ nie wymagają dużej ilości wody oraz uwagi. Tak naprawdę im mniej się nimi zajmujemy tym lepiej. Wywieś budkę lęgową dla jerzyka u siebie na ogrodzie.

Czy sąsiedztwo ptaków jest uciążliwe – FAQ Najczęściej zadawane pytania

Czytaj więcej:

Budka lęgowa dla jerzyka. Dowiedz się jaki domek dla jerzyków wybrać.

Poznaj zagrożenia ptaków żyjących w mieście.

Co zagraża ptakom?